Als de bloemen opkomen, de vogels gaan fluiten en de bomen weer in bloei staan, denkt Jolanda (59) automatisch aan haar moeder. “Ze hield zo van het voorjaar. Daar kon ze intens van genieten. En wij genoten van haar. Als in de lente al het moois ontwaakt, dan ontwaken mijn gevoelens voor mijn moeder. Dan mis ik haar het meest.”
Toen haar moeder Francien (83) de diagnose longkanker kreeg, verhuisde ze al snel naar een hospice. “We kozen voor een plek in een bosrijke omgeving. Ze was gek op de natuur. Haar kamer leek een bloementuin. Voor Moederdag of haar verjaardag wilde ze altijd bloemen, dus in haar laatste dagen hebben we haar ermee omringd.”
Kleine dingen
Francien genoot van de kleine dingen. Net als Jolanda. Door haar eigen ervaring met borstkanker kijkt ze anders naar het leven. “Je beseft dan dat je niet alleen doodgaat als je oud bent. Vroeger was ik veel met werk bezig. Nu ben ik milder en emotioneler. Ik geniet meer van kleine dingen en laat los wat ik niet kan veranderen. Sinds het verlies van mijn moeder is dat gevoel nog sterker.”
Intens
Ze kijkt met fijne gevoelens terug op de periode in het hospice. Er was zelfs nog een feestje: het 60-jarig huwelijk van haar ouders. “We vierden het eerder, omdat we wisten dat ze het niet zou halen. De burgemeester kwam langs en mijn moeder genoot intens. Het is mooi dat we dat nog samen hebben kunnen doen.”
Hemeltuin
Jolanda omschrijft haar moeder als dapper, krachtig en lief. “Ze stond voor iedereen klaar. Ze kwakkelde met haar gezondheid, maar zat nooit bij de pakken neer. Ze is zonder ons vredig ingeslapen. Dat typeerde haar. Ze wilde ons niet belasten. Nu is ze in haar hemeltuin met andere dierbaren om haar heen.”
Herinneringen in hart en hoofd
Tijdens de coronaperiode was de uitvaart klein. “Door mijn verhaal te delen met Diggy Dex voor het nummer voor November 2 Remember, kan ik alsnog iets groots voor haar doen. Het is een eerbetoon. En ik hoop dat mensen er kracht uit halen. Verlies is universeel, maar we beleven het allemaal anders. Ik denk graag terug aan dierbare momenten en kijk naar de positieve dingen. Herinneringen die je in je hart en hoofd bewaart, blijven altijd. Natuurlijk gaat het gemis nooit weg. Maar net als de natuur gaat het leven door, alleen dan met die mooie herinneringen en verdriet dat zachter wordt.”
Warm gevoel
En als ze iets met haar moeder wil delen, dan praat ze tegen haar foto. “Ik haal elke week bloemen en die zet ik ernaast. Zo blijft ze een deel van mijn leven. Ik kan haar niet meer knuffelen, maar ze is nog steeds aanwezig in mijn hart. Als ze jarig is, zet ik een blikje cassis erbij. Het geeft een warm gevoel dat ik toch nog tegen haar kan praten.”
Ontzorgen
Samen spraken ze niet over haar afscheid. “Dat vond ze lastig. Maar ik niet. We krijgen er allemaal mee te maken. Dus ik heb alles al geregeld. Van wachtwoorden tot mijn rouwkaart. Ik wil mijn nabestaanden ontzorgen. Mijn wens is dat mijn familie hecht blijft, want je hebt elkaar zo hard nodig.”
Bloemen vangen
En de herinneringen blijven. “In het hospice wees mijn moeder vanuit haar kamer naar een bankje buiten. Daar zouden we gaan zitten als het mooi weer werd. Met koffie en een broodje en dan samen genieten. Ik wist dat ze het voorjaar niet meer zou halen, maar hield dat voor me. Uiteindelijk heb ik het alsnog gedaan, op de natuurbegraafplaats waar ze samen met mijn vader ligt.” Haar zussen en (achter)kleinkinderen komen er ook vaak om even te keuvelen. “Soms groeit het gras er zo hoog dat haar gedenkteken bijna verdwijnt. Een keer gooide ik een bos bloemen de lucht in, met de woorden dat ze die maar moest vangen. Mijn zussen en ik moeten er nog altijd om lachen.”
Door een geur, een liedje of een plek moet je soms opeens denken aan iemand die je mist. Voor November 2 Remember van Monuta schreef Diggy Dex in 2025 een lied dat precies daarover gaat. Jolanda is een van de nabestaanden die haar herinneringen deelde als inspiratie voor het nummer Ik Mis Je Nu Wel Hier.
Blog Diggy Dex: Als de dagen korter worden denk ik aan mijn vader
Diggy Dex schreef voor November 2 Remember van Monuta het nummer Ik Mis Je Nu Wel Hier over die kleine, plotselinge momenten van gemis. Hij weet hoe het is. Zijn vader overleed op 73-jarige leeftijd aan kanker. “Ik had gedacht dat ik met de tijd minder aan hem zou denken. Maar elke dag is er wel een momentje dat hij in gedachten voorbijkomt. Ik mis dat hij er niet meer is. Dat ik hem niet gewoon even kan bellen, om iets te vertellen of vragen.”
